Hiện nay, phần lớn các hoạt động gửi, rút tiền và giao dịch đều được thực hiện trong một hệ thống tập trung ví dụ như các sàn Binance, Kucoin, Huobi… Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích tiền điện tử tin rằng DEX (sàn giao dịch phi tập trung) sẽ là hình thức trao đổi tiền điện tử hàng đầu khi công nghệ của chúng cũng ngang hàng với CEX (sàn giao dịch tập trung). Xét cho cùng, sự hấp dẫn của tiền điện tử chính là lời hứa hẹn về “sự phi tập trung”. Do đó, việc có một sàn giao dịch phi tập trung với thanh khoản tốt là điều quan trọng đối với tương lai của tiền điện tử. Vậy sàn giao dịch phi tập trung là gì? Hiện tại có những sàn giao dịch nào phổ biến. Hãy cùng Papa Trader tìm hiểu qua bài viết này nhé.
I. Sàn giao dịch phi tập trung là gì?
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX – Decentralized Exchange) là thị trường giao dịch không dựa vào một dịch vụ trung gian để lưu trữ, quản lý tài sản của khách hàng. Thay vào đó, việc giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các người dùng với nhau (mạng ngang hàng) thông qua một quy trình tự động mà không phụ thuộc vào bên thứ 3 hay bên trung gian trong việc giữ nguồn tiền của bạn.
Nói cách khác, sàn giao dịch phi tập trung trao quyền kiểm soát tài sản và các giao dịch về tay người dùng, loại bỏ điểm trung gian gây ra nhiều vấn đề như hacker, lừa đảo. Bên cạnh đó, việc đánh thuế hay tịch thu quỹ sẽ khó xảy ra được khi giao dịch trên các sàn phi tập trung. Loại bỏ các bên trung gian nhằm tăng tính bảo mật, loại bỏ các vấn đề như lừa đảo hay Hack.
II. 5 sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất
1. Uniswap
– Uniswap là một giao thức thanh khoản tự động và là một trong những sàn giao dịch phi tập trung (DEX) phổ biến nhất hiện nay.
– Uniswap có 2 chức năng chính đó là:
- Swap: Hay gọi là hoán đổi, tính năng này cho phép hoán đổi Ethereum và các token ERC-20 khác nhau.
- Pool: Tính năng này của Uniswap giúp người dùng kiếm tiền thông qua việc trở thành LP. Thực hiện bằng cách gửi token vào một smart contract và đổi lại bạn sẽ nhận được token ở pool đó.
– Ưu và nhược điểm của Uniswap:
Ưu điểm:
- Phí giao dịch thấp: Uniswap tính phí cố định là 0,30% cho 1 giao dịch của bạn. Điều này tốt hơn nhiều so với các sàn giao dịch phi tập trung khác. Trong tương lai, mức phí có thể giảm chỉ còn 0,25%.
- Không cần kê khai danh tính: Điều này giúp cho bạn có thể giao dịch một cách nhanh chóng và bỏ qua nỗi lo thông tin cá nhân bị rơi vào tay của kẻ xấu.
- Tự quản lý tài sản: Bạn được toàn quyền quản lý tiền của mình ở sàn giao dịch này qua đó tránh được các rủi ro liên quan đến sàn giao dịch phi tập trung
- Cơ hội tiếp cận với đồng coin mới.
Nhược điểm:
– Smart Contract lừa đảo: Đây là một trong những vấn đề mà những người tham gia vào sàn giao dịch này cảm thấy lo ngại. Có những kẻ xấu lợi dụng điều này để lừa người dùng gửi tiền của họ cho những tên giả mạo để lấy đồng tiền scam. Do đó, bạn phải cẩn thận với vấn đề này.
– Một số lý do giao dịch thất bại:
- Bạn đã trả phí gas không đủ, điều đó khiến cho giao dịch mất nhiều thời gian hơn.
- Giá nhảy qua mức giá tối đa khi bạn sẵn sàng trả token trước đó.
- Đôi lúc không đủ thanh khoản trong pool cũng dẫn đến giao dịch thất bại
– Những lý do này khiến cho giao dịch của không thành công nhưng yên tâm vì tiền sẽ được hoàn lại.
- Fee Gas: Mức độ dùng mạng quá lớn đã khiến phí gas của Uniswap tăng vọt. Tình trạng tắc nghẽn mạng cũng ở ngưỡng báo động khiến quá trình sử dụng Uniswap rất tốn kém.
- Các trang web giả mạo: Có khá nhiều trang web giả mạo Uniswap vì vậy bạn cần phải thật cẩn thận trước khi thực hiện giao dịch.
2. Mdex
– Sàn Mdex hoạt động dựa trên cơ chế tự động phi tập trung. Cũng giống như đại đa số các sàn giao dịch khác trong hệ sinh thái, Mdex hoạt động dựa trên mô hình Fund pools tiêu chuẩn.
Một điểm khác biệt trong cơ chế hoạt động của MDX chính là sử dụng mô hình khai thác kép ở cả 3 mạng lưới HECO, BCS, ETH. Chính điều này đã mang lại cho người dùng nhiều lợi thế, đặc biệt các chi phí giao dịch trong MDX vô cùng thấp.
– Các tính năng nổi bật của sàn Mdex:
- Tính năng khai thác kép
Khai thác kép chính là tính năng nổi bật nhất của sàn Mdex. Đây là cơ chế của sự kết hợp giữa 2 loại khai thác là thanh khoản và giao dịch. Đặc biệt khai thác kép tại đây được hỗ trợ bởi 2 nền tảng chất lượng cao là HECO và Ethereum.
Nhờ tính năng này mà nhà đầu tư tại sàn giao dịch Mdex có thể thực hiện các lệnh giao dịch dễ dàng với một chi phí thấp. Chúng mang lại rất nhiều lợi ích cho nhà đầu tư so với các mã sàn giao dịch khác.
- Cơ chế khuyến khích người dùng nổi bật
Hiện Mdex đang sử dụng 2 cách để thực hiện cơ chế khuyến khích người dùng đó là: Repurchase và Burn. Sự tác động qua lại của 2 cách đã tạo lên sự thành công của sàn giao dịch. Cụ thể Mdex xây dựng với 60% trên tổng chi phí giao dịch dành cho Boardroom’s Airdrop Pool và Repurchase Pool. Điểm khác biệt ở đây là chủ sàn dùng 30% trong số đó để mua lại MDX và hủy chúng.
Cơ chế này nhằm kích thích giá token lưu hành trên thị trường. Với việc mua lại và hủy MDX cũng tạo nên sự khan hiếm và đẩy mức độ cạnh tranh lên cao hơn.
- Tính năng kêu gọi vốn
Tính năng kêu gọi vốn hay còn được gọi với cái tên khác là tính năng cung cấp khai thác ban đầu (IMO). Tính năng này được hiểu đơn giản là bạn – 1 thành viên tại Mdex sẽ dùng LP Token hoặc MDX tham gia kêu gọi vốn bằng việc xây dựng dự án. Lúc này dựa trên sự hấp dẫn và khả thi các nhà đầu tư sẽ đưa đến góp vốn 1 khoản tiền nhất định cho dự án. Lúc này, dự án sẽ trả lại một lượng coin tùy vào mức độ góp vốn của họ.
– Ưu và nhược điểm của MDEX:
Ưu điểm:
- MDEX luôn tìm kiếm các giao thức tốt để xây dựng hệ sinh thái với chi phí thấp, hiểu quả cao và nâng cao trải nghiệm của người dùng
- Cung cấp giao dịch của tất cả các loại tiền mã hóa trên thị trường
- Tốc độ giao dịch nhanh và phí giao dịch thấp
Nhược điểm:
- Nền tảng này không khả dụng ở nhiều nơi trên thế giới.
- MDEX có lượng người dùng Châu Á cao và điều kiện thị trường bị ảnh hưởng bởi những thị trường đó nhiều hơn những thị trường khác trên toàn thế giới.
3. SushiSwap
– SushiSwap là một sàn DEX và nhà tạo lập thị trường tự động (AMM) tích hợp các tính năng nổi bật của DeFi. Được xây dựng trên Ethereum. SushiSwap đã từng gây bão trên thị trường tiền điện tử và đã từng có thời gian thay thế cho Uniswap.
SushiSwap hỗ trợ cho bất kỳ ai có kết nối internet và có ví Ethereum, vì nó hoàn toàn phi tập trung. SushiSwap hiện cung cấp hơn 100 cặp token ERC-20 khác nhau trên nền tảng, vì vậy có rất nhiều tùy chọn để lựa chọn khi swap hoặc cung cấp thanh khoản.
– Ưu và nhược điểm của SushiSwap:
Ưu điểm:
- SushiSwap có hơn 100 cặp token ERC-20 Các tính năng đa dạng, dựa trên SUSHI token để swap, farming, pool, …
- Có token riêng chính là một trong những ưu tố cải thiện so với các sàn giao dịch phi tập trung khác. SushiSwap cung cấp một token nội bộ riêng để làm “phần thưởng” cho những người đóng góp cho hệ sinh thái này.
- Yếu tố quản lý cộng đồng, khuyến khích thanh khoản tốt hơn cũng là một điểm cộng của sàn giao dịch này.
- Cụ thể, SushiSwap cũng dùng 0.3% phí giao dịch làm tiền thưởng giống như UniSwap nhưng điều khác biệt ở đây là thay vì dùng 0.3% đó trả hết cho các LPs (Liquidity Providers – Người cung cấp thanh khoản) thì Sushi sẽ chia ra 0.25% cho LPs và 0.05% còn lại cho chủ sở hữu token SUSHI.
Nhược điểm:
- Giao diện SushiSwap sẽ hơi gây rối mắt với những người mới bắt đầu.
- Phí gas cao (đa số các AMM dựa trên Ethereum phí gas đều cao) Có thể hơi phức tạp đối với người dùng mới
4. PancakeSwap
– PancakeSwap hiện tại có nhiều sản phẩm, tính năng khác nhau. Tuy nhiên, về cơ bản thì đây là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Nếu như Uniswap cho phép hoán đổi các token theo chuẩn ERC-20 của Ethereum thì PancakeSwap cho phép hoán đổi (swap) các token theo chuẩn BEP-20 của mạng lưới BSC.
Bằng việc ứng dụng mô hình AMM, PancakeSwap cho phép loại bỏ đi hình thức sổ lệnh (order book). Thay vào đó, việc giao dịch sẽ được thực hiện thông qua các pool thanh khoản. Đây là nơi các nhà đầu tư (NĐT) cùng góp tiền vào, đổi lại họ sẽ nhận được các token dành cho những nhà cung cấp thanh khoản (Liquidity Provider – LP).
– Ưu và nhược điểm của PancakeSwap:
Ưu điểm:
- Không cần đăng ký hay xác minh. Điều này làm cho nó bắt đầu trên nền tảng nhanh hơn và người dùng vẫn ẩn danh.
- Phí thấp hơn và giao dịch nhanh hơn so với các sàn giao dịch phi tập trung dựa trên mạng Ethereum.
- Để thực hiện giao dịch, người dùng không cần chuyển mã thông báo vào tài khoản trên sàn giao dịch, họ chỉ cần kết nối với một chiếc ví.
- Ngoài giao dịch, nền tảng này còn cung cấp các cơ hội kiếm tiền khác. Ví dụ như đặt cọc, trồng trọt…
- Người dùng có thể tham gia vào việc quản trị nền tảng và xác định tương lai của nó thông qua bình chọn.
- Nền tảng đang phát triển mạnh mẽ.
- Sàn giao dịch đã được kiểm toán bởi công ty an ninh mạng uy tín CertiK.
Nhược điểm:
- Là một sàn giao dịch phi tập trung, nó khó sử dụng hơn và không phù hợp cho người mới bắt đầu.
- Sàn giao dịch hoạt động tự chủ thông qua các hợp đồng thông minh. Vì vậy các lỗi có thể xảy ra trong mã của họ có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau.
5. JustSwap
– JustSwap được xây dựng như một giao thức thanh khoản hoạt động trên nền tảng TRON. Tại đây, người dùng có thể thực hiện các trao đổi mã thông báo xây dựng theo tiêu chuẩn TRC20 một cách nhanh chóng theo hướng phi tập trung.
Điểm đặc biệt của JustSwap so với nhiều nền tảng khác là ngoài nắm giữ các mã thông báo, người dùng còn có thể sử dụng mã đó để cung cấp thanh khoản. JustSwap tạo cơ hội kiếm phí giao dịch cho người tham gia bằng cách trở thành nhà cung cấp thanh khoản, miễn phí hoa hồng trên giao thức. Bên cạnh việc trao đổi Token TRC20, tham gia vào JustSwap, người dùng có thể kiếm phí giao dịch và các phần thưởng khai thác khác.
– Ưu và nhược điểm của JustSwap:
Ưu điểm:
- Thực hiện các giao dịch siêu tốc độ: JustSwap hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện giao dịch trao đổi nhanh giữa các mã Token thiết kế theo tiêu chuẩn TRC20 với tốc độ hoán đổi gần như tức thì, siêu nhanh. Mặc khác, vì không bị chi phối quản lý từ bất kỳ bên trung gian nào nên cả bên bán và bên mua sẽ trao đổi, làm việc trực tiếp với nhau. Nguồn lợi nhuận thu về nhanh chóng, không làm mất nhiều thời gian của hai bên tham gia.
- Thanh khoản không giới hạn. JustSwap cung cấp cho hàng nghìn nhà giao dịch và hàng trăm dự án với tính thanh khoản không giới hạn.
- Trao đổi Token không cần khớp lệnh: với thiết kế như một giao thức hỗ trợ giao dịch tự động, JustSwap cho phép nhà đầu tư trao đổi mã Token xây dựng theo tiêu chuẩn TRC20 mà không cần khớp lệnh. Nhờ đó, tốc độ giao dịch trên sàn tăng nhanh đột biến.Tính khả dụng đầy đủ. JustSwap là không có ngưỡng và có sẵn cho tất cả mọi người, cung cấp một thị trường tài chính thực sự công bằng và cởi mở như TRON đã hứa.
Nhược điểm:
- Phí giao dịch vẫn chưa có gì khác biệt so với những giao thức khác.
- Tiện ích chưa thực sự đa dạng.
- Chưa được đông đảo người chơi biết đến bởi chỉ mới hoạt động từ tháng 8/2020.
- Tính thanh khoản thị trường chưa cao.
Trên đây là tổng hợp ưu nhược điểm của 5 sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất, các bạn hãy tham khảo để có thêm thông tin hỗ trợ cho quá trình đầu tư nhé!
Follow và tham gia các nhóm, channel của PAPATRADER để trao đổi thêm thông tin và kiến thức cùng cộng đồng!