Viễn cảnh xảy ra khi Mỹ vỡ nợ

Phố Wall có thể là nạn nhân đầu tiên. Giá cổ phiếu sẽ giảm mạnh do dự đoán về một cuộc suy thoái rộng lớn hơn khi lãi suất tăng và các nhà đầu tư rút khỏi thị trường để duy trì khả năng tiếp cận tiền mặt ngắn hạn của họ. Ngành ngân hàng có thể siết chặt hơn nữa hoạt động cho vay.

Lần cuối cùng Hoa Kỳ đứng trên bờ vực vỡ nợ, chứng khoán Hoa Kỳ đã bùng cháy. Năm 2011, chưa đầy một tuần trước ngày X, các chỉ số chứng khoán chính đã giảm 20%. Khoảng thời gian này, Moody’s Analytics ước tính rằng giá cổ phiếu có thể giảm khoảng 20%, xóa sạch 10 nghìn tỷ đô la tài sản hộ gia đình và tàn phá tài khoản hưu trí của hàng triệu người Mỹ. Nhà Trắng cho biết mức giảm vẫn có thể lên tới 45%. Thị trường trái phiếu trị giá 46 nghìn tỷ đô la cũng sẽ chao đảo khi giá trị của các trái phiếu kho bạc hiện tại sụt giảm do lợi suất trái phiếu mới cao hơn.

Suy thoái đột ngột

Nếu tình trạng bế tắc vẫn tiếp diễn, hậu quả có thể nhanh chóng lan rộng từ thị trường tài chính sang nền kinh tế rộng lớn hơn. Tài sản hộ gia đình giảm trên cả nước- do bán tháo cổ phiếu – sẽ làm giảm sức chi tiêu, gây tổn hại cho doanh nghiệp.

Lãi suất tăng cao sẽ khiến việc vay vốn hoặc bắt đầu kinh doanh nhỏ trở nên khó khăn hơn. Thị trường bất động sản vốn đã hạ nhiệt sẽ sụp đổ. Báo cáo của Zillow dự đoán rằng việc vỡ nợ sẽ đẩy tỷ lệ thế chấp lên trên 8% và doanh số bán nhà giảm 23%. Xây dựng và các lĩnh vực khác sẽ bị ảnh hưởng.

Tác động mạnh mẽ nhất có thể là ngừng các khoản thanh toán thường xuyên của liên bang cho hàng chục triệu gia đình Mỹ, bao gồm cả những người cao tuổi nhận bảo hiểm y tế – Medicare, An sinh xã hội và phụ thuộc vào phiếu thực phẩm.

Chính phủ liên bang dự kiến ​​sẽ chi khoảng 6 nghìn tỷ đô la trong năm nay, tương đương khoảng 16 tỷ đô la mỗi ngày, cho các khoản thanh toán An sinh xã hội đó. Tất nhiên, không phải tất cả số tiền đều trực tiếp đến tay các hộ gia đình, nhưng đó là một lượng tiền khổng lồ đã biến mất khỏi nền kinh tế chỉ sau một đêm.

Bộ Tài chính cho biết tình trạng bế tắc trần nợ công năm 2011 đã làm giảm tổng tài sản hộ gia đình 2,4 nghìn tỷ đô la. Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng cho biết nền kinh tế nói chung có thể giảm tới 6%, tương tự như cuộc khủng hoảng năm 2008.

Chính phủ Mỹ đóng cửa

Khi Quốc hội không thông qua ngân sách mới, chính phủ Hoa Kỳ sẽ bước vào quá trình đóng cửa. Các cơ quan có chi tiêu không được phê duyệt sẽ cho phép nhân viên nghỉ phép. Một số nhân viên “thiết yếu” sẽ tiếp tục làm việc mà không được trả lương. Đã có 3 lần đóng cửa kéo dài ít nhất một ngày trong thập kỷ qua.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc ngừng hoạt động do vi phạm hợp đồng không nhất thiết phải xảy ra và chưa có tiền lệ. Văn phòng Quản lý và Ngân sách của Nhà Trắng đã không đưa ra hướng dẫn về việc ngừng hoạt động liên quan đến vỡ nợ, điều mà một số nhà phân tích cho rằng sẽ khó khăn.

Chính phủ liên bang là nhà tuyển dụng lớn nhất cả nước, với khoảng 4,2 triệu nhân viên toàn thời gian. Hiệp hội Nhân viên Chính phủ Quốc gia, đại diện cho gần 75.000 nhân viên liên bang, đã đệ đơn kiện về tính hợp hiến của cơ chế trần nợ công với lý do mang lại rủi ro tiền ẩn với các viên chức.

Các chương trình an sinh xã hội chậm trễ

Hơn 60 triệu người Mỹ nhận trợ cấp “An Sinh Xã Hội” hàng tháng, chủ yếu là người cao tuổi. Số tương tự phụ thuộc vào “Medicare” để có bảo hiểm sức khỏe.

Một số đảng viên Cộng hòa cho rằng chính phủ vẫn có thể tiếp tục chi cho các khoản này ngay cả khi không vay thêm, bằng cách chuyển hướng chi tiêu nguồn thu thuế sắp tới. Nhưng các chuyên gia ngân sách nghi ngờ khả năng chi trả trợ cấp đúng hạn của Bộ Tài chính nếu vỡ nợ kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng.

Nếu chính phủ vẫn tiếp tục chi tiêu an sinh xã hội bằng nguồn thu thuế sắp có, khả năng họ phải lựa chọn giữa việc này với việc trả nợ. Nhưng việc trễ hạn thanh toán lãi vay có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng tài chính.

Chi phí đi vay của Mỹ tăng cao

Chính phủ Mỹ có thể vay với lãi suất thấp vì không ai nghĩ nền kinh tế số một thế giới sẽ trễ hạn trả nợ. Sự an toàn của trái phiếu chính phủ Mỹ đã khiến nó thành một nền tảng thiết yếu trong hệ thống tài chính thế giới.

Đóng vai trò dự trữ cho mọi thứ, từ ngân hàng trung ương của các quốc gia nước ngoài đến các quỹ thị trường tiền tệ, trái phiếu kho bạc Mỹ được công nhận rộng rãi là một trong những khoản đầu tư an toàn và thanh khoản nhất, được hỗ trợ bởi niềm tin vào chính phủ Mỹ.

Nếu vỡ nợ, chi phí đi vay rẻ mà Mỹ được hưởng trong nhiều thập kỷ có thể chấm dứt, theo các nhà kinh tế. Một ước tính của Viện Brookings cho rằng vỡ nợ có thể làm tăng chi phí đi vay của liên bang thêm 750 tỷ USD trong thập kỷ tới.

Kinh tế toàn cầu vạ lây

Nhiều quốc gia bảo vệ tài chính của họ bằng cách mua lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ, với niềm tin là một trong những tài sản an toàn nhất trên thế giới. Nhưng vỡ nợ có thể làm giảm giá trị của những trái phiếu đó, làm tổn hại đến dự trữ của nhiều quốc gia.

Các nhà kinh tế lo ngại rằng điều đó sẽ làm các nước vốn chìm trong nợ nần – như Sri Lanka và Pakistan, càng thêm rối ren. Việc Cục dự trữ Liên bang – Fed tăng lãi suất trong năm qua để chống lạm phát đã làm xói mòn giá trị trái phiếu kho bạc Mỹ mà nhiều quốc gia nắm giữ. Và theo Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, hơn một nửa dự trữ ngoại tệ của thế giới được giữ bằng USD – gần gấp ba lần so với bất kỳ loại tiền tệ nào khác.

USD và uy tín của Mỹ giảm

Các chuyên gia tài chính đã theo dõi một số dấu hiệu ban đầu cho thấy nền kinh tế thế giới đang bắt đầu giảm sự phụ thuộc vào USD. Vài quốc gia như Brazil và Malaysia đang kêu gọi giao dịch thường xuyên hơn bằng các loại tiền tệ khác. 60% các giao dịch ngoại tệ vẫn diễn ra bằng USD, nhưng việc Mỹ không trả được nợ – có thể khiến giá trị của đồng bạc xanh lao dốc – và làm thay đổi điều đó.

“Điều này có nguy cơ làm suy yếu vai trò lãnh đạo kinh tế toàn cầu của Mỹ và đặt ra câu hỏi về khả năng bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia của chúng ta“, bà Janet Yellen nói về kịch bản vỡ nợ vào tuần trước.

Các chuyên gia cho rằng việc vỡ nợ cũng có thể làm tổn hại đến vị thế của Mỹ trên trường thế giới, do đó là kết quả của rối loạn chính trị nội bộ đất nước. Uy tín của Nhà Trắng một phần gắn liền với khả năng ứng phó với khủng hoảng. Việc vỡ nợ sẽ gây nghi ngờ về khả năng của Chính phủ Mỹ trong việc ứng phó với tình huống khẩn cấp lẫn năng lực thực hiện một trong những chức năng cơ bản nhất – thanh toán các hóa đơn chi tiêu.

Nếu Mỹ không thể làm được điều đó, người dân và các nhà lãnh đạo quốc gia khác có thể tự hỏi còn điều gì nữa mà Nhà Trắng không thể quản lý được. Trường hợp vỡ nợ sẽ làm xói mòn niềm tin toàn cầu vào hệ thống chính trị của Mỹ, bởi vì một phần vị thế của nước này dựa trên niềm tin quốc tế rằng hệ thống chính trị Mỹ về cơ bản hoạt động hiệu quả. “Và nếu vỡ nợ sẽ cho thấy không phải vậy“, Daniel Bergstresser, Phó giáo sư tài chính tại Trường Kinh doanh Quốc tế của Đại học Brandeis nói.

Cập nhật tin tức tài chính nhanh nhất tại đây!

Nguồn: Vntradex